KURUMSALLIK YOLUNDA AİLE ŞİRKETLERİNİN KURAL İHTİYACI
Endüstri Yüksek Mühendisi
Bilindiği gibi devlet yönetiminde “hukukun üstünlüğü” kavramı çok önemlidir. Hukukun devletin tüm organları üzerinde tam egemenliğini ifade eder. Hukuk; yani, tüm devlet organizasyonunun uyması gereken, kişiye veya kurumlara göre değişmeyen “kurallar”; herkese eşit uygulandığında “adalet varmış” duygusunu pekiştirir. Adaletin ise ” mülk” ün yani devletin (herhangi bir organizasyonun, şirketin, hatta ailenin) temeli olduğu herkesçe malumdur.
Kuralların ve bu kuralların üstünlüğü olmayan kurumlarda çalışanların mutlu ve verimli olması mümkün değildir. Belirsizlikler içinde, fikir üretmeyen, inisiyatif almayan her an başına ne geleceğini bilmeyen çalışanlar kurumlarını daha ileriye taşıyamazlar.
Bütün organizasyonlar gibi sizin şirketinizin de herkes tarafından bilinen, herkesin uyduğu ve kişilere göre değişmeyen kurallara ihtiyacı vardır. Sadece kuralların konulması yetmez. Bu kuralları gözü gibi koruyan ve kollayan lidere ve liderlere de ihtiyacı vardır.
Kural koymanın 3 temel kuralı vardır; Bunlar “doğru kuralı koy, kuralı herkese duyur ve kuralın uygulamasını takip et” şeklindedir. Kural koymanın kuralları konusunda bütün karar vericilere ve liderlere eğitim verilmelidir.
Bu bağlamda Görev Tanımları, Bütçe Oluşturma, İş Güvenliği, Disiplin Kurulu, Öneri Sistemi, 5S, Tanıma Takdir, Üretim Ve Kalite ile ilgili oluşturulacak kurallar doğru bir şekilde konulmalı, çalışanlara en iyi bir şekilde öğretilmeli ve uygulama kesinlikle takip edilmelidir.
Kurallara uyanlar bir sistem dahilinde takdir edilmeli uymayanlar ise yine kurallar çerçevesinde cezalandırılmalıdır.
Ancak demokratik olmayan yapılarda görülecek şekilde, belli bir sistematiğe ve aynı etkiye aynı tepkinin verilemediği yani tekrarlanabilirliği olmayan uygulamalar (aynı eyleme aynı ceza, adamına göre muamele vb) çalışanlarda adalet duygusunu sarsarak korku ve tedirginliği artıracak, bağlılığı ve gönüllü katılım duygusunu başka baharlara erteleyecektir.
Hâlbuki bütün yönetim sistemleri çalışanların gönüllü katılımını ve yönetime ortak edilmelerini şirketlerin başarıları için önemli şartlardan biri olarak saymaktadır.
Mustafa TOKA
Endüstri Yüksek Mühendisi
