STRATEJİK PLANLAMA

Mustafa TOKA – Endüstri Yüksek Mühendisi

Kurumların gelecek hayalleri varsa ve bunu çalışanları ve takipçileri  ile belirleyip onların da benimsemesini  sağlayabiliyorsa geleceğini  tasarlama ve kurtarma şansı vardır.

İşte kurumların istenen bu hayallere ve amaçlara ulaşmak için gerekli olan maddi ve beşeri kaynaklarını tahsis ederek onların kullanımında izlenecek yolların tespit edilmesine yönelik çalışmalara strateji diyoruz.

İş hayatındaki birçok kavram gibi “strateji” kavramı da askeri kaynaklıdır. Yunanca “Stratos” -ordu ve  “agein”-yönetim kelimelerinden oluşan strateji ordu yönetimi demektir. Osmanlıda da “Sevk-ül Ceyş” (ordu yönetimi) tabiri kullanılırdı.

Düşmanını yenmek isteyen komutanlar kendi imkan ve yeteneklerini masaya yatırdıktan sonra düşmanının kuvvetli ve zayıf yönleri ile coğrafi koşulları da birlikte değerlendirerek bir hareket tarzı geliştirmektedir. Amaç aynı çaba içinde olan düşmanlarına göre tüm koşulları kendine avantajlı hale getirmektir. Daha güçlü, daha hızlı, daha verimli, daha dayanıklı, daha ekonomik ve daha sürprizli bir harekat tarzı (strateji) sonucu yapanın lehine belirler.

Tarihin en büyük strateji ustalarından olan Cengiz Han Rusya’ya kışın saldırarak donmuş nehirlerden askerini ve araçlarını kolayca geçirerek büyük avantaj elde etmiştir.

Mustafa Kemal’in Çanakkale  ve Kurtuluş savaşlarındaki mükemmel askeri stratejilerinin savaşların sonuçlarını nasıl etkilediğini hep biliyoruz.

Stratejik planlama ise :

  • Biz Kimiz?
  • Ne Olmak istiyoruz?
  • Neredeyiz?
  • Nereye ulaşmak istiyoruz?
  • Gitmek istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz?
  • Başarımızı nasıl izler ve değerlendiririz?

Aşamalarından oluşan dinamik bir süreçtir.

Bunun kurum için İlk önce kendini tanımlar. “Biz niçin varız” sorusuna cevap veririz (Misyon).  Sonra Varmak istene hayal edilen gelecek (Vizyon)  tüm kurumla beraber belirlenir.

SWOT Analizi ile kurum kendini tanıma fırsatı bulur. Kendi kuvvetli ve iyileştirmeye açık alanlarını tespit ettiği gibi kurum dışından gelebilecek fırsatları ve tehditleri ortaya çıkarır.

Bu değerlendirmeler ışığında Mali, Müşteri (hedef kitle, seçmen), Organizasyonun Dahili Süreçleri İle Kurumun Çalışan ve Görevlilerinin Gelişimi perspektifleri bakımından kurumun stratejileri çalışanların ve görevlilerin katılımı ile belirlenir.

Ortaya çıkan ve vizyonu desteleyen bu stratejileri uygulamak için yapılması gereken işler “bölüm hedefleri” olarak ölçülebilir ve birimlerle ifade edilebilir şekilde belirlenir. Hedefler bireysel performans göstergeler haline getirilir.

Bu aşamadan sonra liderlere düşen görev etkin bir takip sistematiği kurmak ve hedeflerine ulaşmak için astlarına gerekli maddi ve manevi destekleri vermektir.

Şu unutulmamalıdır ki rotası olmayan yelkenliye hiçbir rüzgar fayda sağlamaz. Ne aradığını bilmiyorsan önünden geçen fırsatları da göremezsin.

Mustafa TOKA

Endüstri Yüksek Mühendisi